سرطان پروستات

پروستات به شکل غده ای کوچک در زیر مثانه قرار داشته و بخش بالایی مجرای ادراری را در بر می گیرد. سابقة ارثی سرطان پروستات عامل مهمی در ابتلا به این سرطان است. ژن گیرنده آندروژن نقش مهمی در بروز و پیشرفت سرطان پروستات دارد. همچنین ژن های AR، CYP17، SRD5A2، HSD3B1، HSD3B2 در متابولیسم آندروژن و تکثیر سلولی در پروستات جایگاه ویژه ای دارند.
سرطان پروستات یکی از شایعترین سرطان هایی است که مردان را مبتلا می کند. گرچه سرطان پروستات در اغلب موارد مرگبار نیست، شناخت عوامل موثر در تشخیص و درمان به موقع آن اهمیت دارد. افزایش بیان KLK2 در سرطان پروستات رخ می دهد و در نتیجه می تواند به عنوان یک بیومارکر برای سرطان پروستات عمل کند.
رایجترین نشانههای سرطان پروستات عبارتند از:
1) مشکل در دفع ادرار 2) تکرر ادرار 3) ادرار با فشار کم 4) مشاهدهی خون در ادرار یا منی 5)تورم پاها
6) درد و ناراحتی در لگن یا مقعد 7) بروز درد هنگام انزال 8) ناتوانیهای جنسی
گاهی ممکن است سرطان بهصورت پنهان و بدون هیچ نشانهای پیشرفت کند و ماهها یا حتی سالها بعد نشانههای خود را بروز دهد، بنابراین انجام آزمایشهای منظم در پیشگیری و درمان به موقع سرطان پروستات نقش مهمی دارد. سرطان پروستات معمولا به آرامی پیشرفت کرده و در ابتدا محدود به غده پروستات می باشد و در سایر قسمت های بدن پخش نمی شود. درحالی که بعضی از انواع سرطان پروستات به کندی پیشرفت کرده و نیاز به درمان خاصی ندارد، سایر انواع سرطان پروستات شدید بوده و سریعا در بدن پخش می شود. سرطان پروستاتی که در مراحل اولیه یعنی زمانیکه در حد غده پروستات است و پخش نشده، شناسایی گردد، دارای شانس بیشتری برای درمان موفق می باشد.
عوامل و دلایل ایجاد سرطان پروستات را میتوان به چند بخش تقسیم کرد که شامل:
سن: یکی از عواملی است که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد، هرچه یک مرد مسن تر باشد، خطر بیشتری وی را تهدید می کند.
ژنتیک: مردانی که در خانواده شان سابقه سرطان پروستات دارند در خطر بیشتری هستند، همچنین مردانی که در خانواده شان بیشتر خانم ها سرطان سینه دارند، در خطر بیشتری میباشند.
چاقی و اضافه وزن: مردان چاق مبتلا به سرطان پروستات در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته هستند.
بیماری های مقاربتی: تحقیقات نشان می دهد مردانی که مبتلا به سوزاک بوده اند در خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان می باشند.
بعضی از داروها: تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه داروهای ضدالتهاب باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می شوند.
تغییرات معین ژنوم: پژوهشگران نواحی مشخصی از کروموزومها را که به خطر سرطان پروستات مربوط است، یافتهاند. طبق آخرین مطالعات، اگر مردی در یک یا چند قسمت از این نواحی، تغییر ژنتیک داشته باشد، خطر سرطان پروستات در او افزایش مییابد. میزان خطر به نسبت تعداد تغییرات ژنتیک بروز یافته، افزایش مییابد. همچنین، دیگر مطالعات خطر سرطان پروستات را در مردانی با تغییرات در ژنهای معینی مثل BRCA1 و BRCA2 نشان دادهاند.
برخی نمونه های جهش ژنتیکی ارثی که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد عبارتند از:
- BRCA1 و BRCA2
- CHEK2، ATM ، PALB2 و RAD51D
- RNASEL
- HOXB13
- ژنهایی که به طور معمول ناهماهنگی DNA را ترمیم می کنند همچون MSH2، MSH6 و یا MLH1
طی بررسی های انجام شده ، یازده ژن در بروز سرطان پروستات نقش دارند. وجود جهش دراین ژن ها را می توان با استفاده از روش NGS (Next-Generation Sequencing) مورد بررسی قرار داد. آزمایشگاه نوین ژنتیک مفتخر است به عنوان اولین آزمایشگاه تخصصی ژنتیک در استان های شمالی کشور و با سابقه موفق بیش از یک دهه، آماده خدمت رسانی به مراجعین محترم در سراسر استان و کشور باشد.